زندگی نامه امام زمان

این مقاله مروری بر زندگی نامه امام زمان (عج) از ولادت تا شهادت است. همچنین درباره شرایط، زمانه و زندگی حضرت مطالب ارزنده‌ای را در اختیار مخاطبان عزیز قرار می‌دهد.

ولادت امام زمان (عج)

حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف)، آخرین امام شیعیان، در سحرگاه نیمه شعبان سال ۲۵۵ ق، در سامرا چشم به جهان گشود.
درباره سال و ماه ولادت امام دوازدهم شیعیان، با توجه به لزوم مخفی ماندن ولادت ایشان از دشمنان، اختلافاتی وجود دارد. اما بسیاری از علمای شیعه از جمله علامه مجلسی، شیخ مفید و شیخ صدوق اتفاق بر آن دارند که حضرت مهدی (عج) در نیمه شعبان سال ۲۵۵ در سامرا چشم به جهان گشوده‌است.

خانواده مولا صاحب الزمان

در ادامه زندگی نامه امام زمان به بررسی افراد شاخص در خانواده امام عصر (عج) می پردازیم

پدر گرامی امام زمان

پدر امام زمان (عج)، حضرت امام حسن عسکری (ع)، در سال ۲۳۱ یا ۲۳۲ ه‍.ق در مدینه متولد شدند. ایشان در کودکی به همراه پدر گرامیشان حضرت امام هادی (ع) به سامرا نقل مکان کردند و تا پایان عمر در آن‌جا زندگی نمودند.
ایشان به مدت شش سال، از زمان وفات امام هادی (ع) در سال ۲۵۴ه.ق تا سال ۲۶۰ه.ق امامت شیعیان را بر عهده گرفتند. حضرت بیشتر سال‌های امامت خود در سامرا در حبس خانگی از سوی خلافت عباسیان زندگی می کرند. امام زمان (عج) در همین شرایط در سامرا به دنیا آمدند.
حضرت مهدی (عج) پس از تولد حدود پنج سال تحت سرپرستی پدر گرامی‌شان قرار داشتند. تا اینکه حضرت امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ه.ق در سن 28 سالگی توسط معتمد عباسی مسموم شدند و به شهادت رسیدند.

مادر بزرگوار حضرت

مادر گرامی حضرت، به نام‌های متعددی خوانده شده است نرجس، سوسن، صقیل یا صیقل، حدیثه، حکیمه، ملیکه، ریحانه و خمط ولی معروف‌ترین نام ایشان نرجس است؛ درباره نام‌های متفاوت مادر امام زمان، گفته شده است که به دنبال مخفی نگه داشتن ولادت امام زمان (عج)، هویت مادر وی نیز پنهان شده است.
در خصوص نسب ایشان چند روایت وجود دارد. بر اساس بعضی گزارش‌ها، وی نوه قیصر روم بود که پس از دیدن رؤیایی در خصوص آمدن به سرزمین‌های اسلامی، خود را در قالب اسیر به سپاه مسلمانان در حوالی روم رساند، از آنجا به عنوان کنیز به بغداد وارد شد و پس از چند سال تعلیم علوم دینی در منزل حکیمه خاتون خواهر امام هادی (ع) با امام حسن عسکری(ع) ازدواج کرده است. با این وجود گزارش‌های دیگری دربارهٔ سرگذشت وی وجود دارد که او را کنیزی اهل نوبه یا کنیز حکیمه خاتون گزارش کرده که در خانه حکیمه به دنیا آمده‌است.
منابع تاریخی صفاتی همچون دانش و علم دین، تقوا و پرهیزکاری، حیا و پاکدامنی، ارادت و علاقه به اهل بیت، عبادت و … را برای ایشان ذکر نموده‌اند.
بنا بر نقل های مشهور تاریخی نرجس خاتون مادر امام زمان(عج) قبل از شهادت امام عسکری(ع) درگذشته‌است اما نقل‌های تاریخی دیگری نیز وجود دارد که می‌گویند وی پس از شهادت امام نیز زنده بوده است؛ مزار مطهر ایشان در حرم عسکریین در سامرا و در کنار قبر امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) قرار دارد.

جده و عمه پدر امام

از این دو شیر زن بزرگوار، جده امام زمان (ع) و حکیمه خاتون عمه امام حسن عسکری(ع)، روایات متعددی در خصوص ولادت و زندگی امام زمان ذکر شده است. بر اساس منابع تاریخی پس از شهادت امام حسن عسکری(ع) امور شیعیان به طور عمده بر دوش ایشان قرار گرفته و نقش مهمی در نگهداری شیعه ایفا نموده‌اند.

خواهر و برادر امام

در بیشتر منابع شیعه و اهل سنت از حضرت مهدی موعود(عج) به عنوان تنها فرزند امام عسگری (ع) یاد شده‌است. هر چند در اقوال دیگری ایشان چند فرزند با نام‌های محمد، موسی، فاطمه، عایشه، حسین و … داشتند.

به نظر می‌رسد وجود برادر و یا خواهر برای حضرت حجت (ع) به چند دلیل صحیح نباشد. اولا چون خلفای عباسی به دنبال پایان دادن به امامت بودند، جاسوسانی را در خانه امام عسکری (ع) مامور کرده بودند تا از تولد فرزندی برای امام (ع) جلوگیری کنند . همچنین تقسیم میراث حضرت امام عسکری (ع) میان مادر و برادرشان نشان می دهد حضرت مهدی (عج) برادر یا خواهری نداشتند.

همسر و فرزند امام

پیرامون وجود همسر و فرزند برای امام عصر (عج) اختلاف وجود دارد. علمایی که قائل به همسر و فرزند برای امام هستند، معمولا به تعدادی از روایات و ادعیه استناد می کنند که در آنها به فرزندان و همسر امام زمان(عج) اشاره می‌شود. اما مخالفان ازدواج امام زمان (عج) می‌گویند، کسی که ازدواج می کند نمی‌تواند ناشناخته باقی بماند در حالیکه غیبت امام برای ناشناخته بودن ایشان است. همچنین به روایاتی استناد می‌کنند که صراحتا نقل می‌کنند که امام عصر (عج) در زمان ظهور و غیبت فرزندی ندارند.

سیمای حجت ابن الحسن (ع)

پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار علیهم السلام هر کدام در سخنان خود به اوصاف امام مهدی (عج) اشاره کرده‌اند.

پیامبر اسلام (ص) درباره ویژگی‌های ظاهری ایشان می‌فرماید: «مهدی از من است. پیشانی‌اش گشاده و نورانی، و بینی‌اش باریک و کشیده‌است.» همچنین در روایتی دیگر می فرمایند: «محاسنش انبوه است و بر گونه راست، خالی زیبا دارد.»

امام علی (ع) نیز او را چنین وصف می‌کند: «چهره‌اش زیبا است و موهایش فریبا و درخشندگی صورتش بر سیاهی محاسنش غلبه دارد.»

امام رضا (ع) در توصیف ایشان می فرمایند: «قائم آل محمد(عج) هاله هایی از نور چهره زیبای او را احاطه کرده است رفتار معتدل و چهره شادابی دارد. از نظر ویژگی های جسمی شبیه ترین فرد به رسول خدا(ص) است. نشانه خاصّ او آن است که گرچه عمر بسیار طولانی دارد، ولی از سیمای جوانی برخوردار است؛ تا آن جا که هر بیننده‌ای او را چهل ساله یا کمتر تصور می کند. از دیگر نشانه های او آن است که تا زمان مرگ با وجود گذشت زمان بسیار طولانی هرگز نشان پیری در چهره او دیده نخواهد شد».

خلاصه و جمع بندی: